We zitten midden in de COVID-crisis. We horen van de regering dat het nog wel even kan duren! Een jaar? Anderhalf jaar? Vijf jaar? Bepalend hiervoor is de ontwikkeling van een vaccin.

Hoe staat het met een vaccin?

Moeilijk te zeggen: er zijn een drietal kandidaten die mogelijk eind van dit jaar klaar zouden kunnen zijn. Dan moet de vaccinatie zelf nog uitgerold worden. Dan zitten we in voorjaar 2021. Mochten deze kandidaten toch nog afvallen dan zijn we zo weer een half jaar verder. Kortom: dat duurt nog wel even.

Een medicijn kan ook helpen: als we de ernst van de ziekte kunnen verminderen, vermindert de druk op de zorg (minder opnames en minder patiënten op de IC) en overlijden er veel minder kwetsbare mensen. Dan kan de samenleving weer “open”. We hoeven dan niet te leven in een 1,5m-samenleving, maar gewoon weer alles doen zoals voorheen.

Hoe staat het dan met de ontwikkeling van een medicijn?

Er zijn momenteel (13 mei) twee belangrijke kandidaten: (hydroxy)chloroquine en remdesivir.

Over (hydroxy)chloroquine worden artsen steeds minder positief: de kans op zeer ernstige bijwerkingen (hartritmestoornissen) is groot. De werkzaamheid bij COVID-19 is nog onvoldoende aangetoond.

Over remdesivir zijn de meningen ook nog steeds verdeeld en is ook van dit middel nog niet bewezen dat het werkt bij COVID-19. Daarnaast is er slechts weinig van dit middel beschikbaar en is er pas volgend jaar voldoende. Beide middelen worden gebruikt bij de behandeling van COVID-19. Verder wordt er overal ter wereld gezocht naar een effectief medicijn, maar is er tot op heden geen doorbraak.

Zouden er geen effectieve voedingssupplementen bestaan tegen COVID-19?

Zouden wij zelf, zonder tussenkomst van een arts, misschien iets kunnen doen om ons te beschermen tegen het virus of tegen de ernstige ziekte die kan ontstaan en die kan leiden tot een IC-opname? Met voedingssupplementen? Volgens de media niet: ik lees regelmatig dat de werking van veel gebruikte voedingssupplementen niet is bewezen en dat het daarom onzin is om ze te gebruiken, gevaarlijk zelfs! Ik begrijp deze stellingname niet.

Er zijn aanwijzingen (nee, inderdaad nog geen wetenschappelijk bewijs) dat sommige voedingssupplementen een positief effect hebben op COVID-19.

Het grote verschil tussen niet bewezen-effectieve geneesmiddelen en niet bewezen-effectieve voedingssupplementen is de veiligheid en de potentiële bijwerkingen. Chloroquine is een gevaarlijk geneesmiddel en kan leiden tot fatale bijwerkingen. Vitamine C of vitamine D zijn echter ongevaarlijk en kennen nauwelijks (lichte) bijwerkingen! Waarom zou je ze dan niet gebruiken? Ze zijn ook nog goedkoop!

Mijn stelling is daarom: als er aanwijzingen zijn (uit beperkt wetenschappelijk onderzoek) dat niet-gevaarlijke voedingssupplementen zouden kunnen werken, laten we ze dan gewoon gebruiken en mensen erover informeren! Waarom zijn er geen campagnes van de overheid om – juist nu – het gebruik van vitamine D te stimuleren? De enige reden daarvoor is, dat er geen bewijs is dat een hoge vitamine D-spiegel een ernstig beloop van COVID-19 kan voorkomen. Maar er zijn wel sterke aanwijzingen! Volgens mij genoeg aanwijzingen om iedereen te informeren. Vervolgens maak je je eigen afweging…

Welke voedingssupplementen komen dan in aanmerking?

Vitamine D:

Het lijkt erop dat de vitamine D spiegel het beloop van een COVID-19 infectie kan beïnvloeden. Daarnaast lijkt het infectie te kunnen voorkomen. Vit D is goedkoop en veilig en is zeker aan te raden. Het is wel belangrijk om hogere doseringen te gebruiken: minimaal 3000IE/per dag. Dat is dus véél meer dan op de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Ter vergelijking: een “zwembroekdag” in de zomer, in de zon, levert 10.000IE aan productie vitamine D in de huid op.

Vitamine C:

Er is literatuur beschikbaar dat vitamine C in hoge dosering (via een infuus) kan helpen bij ernstige COVID-complicaties (longontsteking en embolieën). Ook lijkt een matige inname van vitamine C (1000mg/dag) mogelijk een effect te hebben op de besmettingskans. Ook vit C is goedkoop en veilig!

Resveratrol:

Dit is op dit moment heel actueel en wordt onderzocht op de intensive care van het UMC Groningen. Het blijkt dat bijna alle IC-patiënten met COVID-19 overgewicht hebben (zo’n 95%). In vetweefsel worden bepaalde stofjes aangemaakt, die het risico op trombose verhogen bij deze patienten. Deze trombose is een belangrijke reden voor het overlijden van zoveel patiënten op de IC. Resveratrol lijkt een zeer goede kandidaat om dit probleem tegen te gaan! Het hoofd van de IC in Groningen, Peter van der Voort, adviseerde bij het Tv-programma “Jinek” iedereen die besmet raakt met COVID-19 om gedurende de ziekte Resveratrol te gaan slikken!

Resveratrol is een fytonutrient die voorkomt in (biologische) groenten en fruit. Als voedingssupplement is het veilig.

Verder zijn er nog een aantal voedingssupplementen waarnaar op dit moment onderzoek wordt gedaan of zij mogelijk het beloop van een corona infectie kunnen verbeteren. Een belangrijke kandidaat hiervoor is quercitine. Mogelijk is het verstandig om ook deze stof te slikken als je besmet bent met COVID-19. Quercitine zit, net als resveratrol, in heel veel groenten en fruit, met name in kappertjes, maggie (lavasplant) en appels. Een andere stof is Zink. Ook voor zink-gebruik zijn er enkele studies beschikbaar.

Conclusie:

Het is mogelijk om zelf iets te doen aan het verminderen van de risico’s tijdens deze COVID-19 pandemie. Het lijkt verstandig om vitamine D, vitamine C en resveratrol te gebruiken. Verder is het natuurlijk van groot belang om gavarieerd en gezond te eten en te zorgen voor voldoende beweging!

Marcel Hamers

Bronnen:

Medicamenteuze behandelopties bij patiënten met COVID-19 (infecties met SARS-CoV-2) – Stichting Werkgroep Antibioticabeleid.

“Coronamedicijn” remdesivir mag nu ook gebruikt worden voor minder zieke patienten –  Chris van Mersbergen AD, 12-5.

Vitamin D supplementation could possibly improve clinical outcomes of patients infected with coronavirus-2019 (COVID-19) – Mark Alipio, university of Southeastern Philippines.

The role of vitamin D in the prevention of coronavirus disease 2019 infection and mortality – Pertre Cristian Ilie et al.

A new clinical trial to test high-dose vitamin C in patients with COVID-19 –  Anitra C. Carr.

Effect of vitamin C infusion on organ failure and biomarkers of inflammation and vascular injury in patients with sepsis and severe acute respiratory failure: the CITRIS-ALI randomized clinical trial. – Fowler AA et al.

Evidence that Vitamin D Supplementation Could Reduce Risk of Influenza and COVID-19 Infections and Deaths – William B. Grant et al.

Resveratrol bioavailability and toxicity in humans – Charles‐Henry Cottart et al.

Zinc and respiratory tract infections: Perspectives for COVID‑19 -Anatoly V. Skalny et al.

COVID-19 Pandemic: Can Maintaining Optimal Zinc Balance Enhance Host Resistance? – Mohammed S. Razzaque.